Utracone tradycje: 7–14 października: oktawa NMP Różańcowej
Gdyby Zakon zachował system utrzymywania oktaw swoich głównych świąt, Oktawa NMP Różańcowej byłaby obchodzona od 8 do 14 października. Jest to jedna z wielu oktaw, włączonych przez dominikanów do ich kalendarza jako środek pozwalający przedłużać obchody świąt świętych (lub, jak w tym wypadku, swojej Patronki), które padły ofiarą zmian kalendarza dominikańskiego, wprowadzonych w połowie XX wieku. Nie wszyscy święci dominikański posiadali „uroczyste” oktawy po dniu swojego święta, ale ci główni — jak św. Dominik, św. Katarzyna Sieneńska, św. Tomasz z Akwinu i św. Piotr Męczennik — tak.
Faktycznie święto to było pierwotnie obchodzone w pierwszą niedzielę października. W tym dniu pojawia się ono w kalendarzu z 1909 r. Wynika stąd, że oktawa obchodzona była w drugą niedzielę października. Widać tu problem wywołany przypisywaniem świąt sanctorale do niedziel roku. Łącznie z licznymi świętami totum duplex świętych Zakonu i innych powodował on sytuację, że niedziele rzadko kiedy były obchodzone jako takie. Przesunięcie daty święta na 7 października (faktyczny dzień bitwy pod Lepanto) było przyzwoitym rozwiązaniem, które utrzymywało uroczysty obchód święta bez przerywania temporale.
W każdym dniu oktawy czyniono wspomnienie w laudesach i nieszporach przy użyciu właściwego wersykułu/responsorium oraz antyfon Benedictus/Magnificat przewidzianych w sanctorale. Wersykuły i responsy są zaczerpnięte ze święta, podobnie jak antyfona w laudesach (która pochodzi z pierwszych nieszporów święta). Nie potrafię natomiast stwierdzić, skąd pochodzi antyfona nieszporów.
Ad Bened. ant. Speciosa facta es et suavis in deliciis virginitatis sancta Dei genitrix: quam videntes filiae Syon vernantem in floribus rosarum et liliis convalium. Beatissimam praedicaverunt,et regine laudaverunt eam. | Ant. Bened. Święta Matka Boża jest piękna i urodziwa w rozkoszach dziewictwa. Widząc ją kwitnącą wśród róż i konwalii, dziewczęta Syjonu zwały ją szczęśliwą, a królowe ją wychwalały. |
V. Elegit eam Deus, et praeelegit eam. R. Et habitare eam facit in tabernaculo suo. | V. Bóg Ją wybrał i przyznał Jej pierwszeństwo. R. I daje Jej mieszkanie w swoim domu. |
Oratio. Deus, cuius Unigenitus per vitam, mortem et resurrectionem suam nobis salutis aeternae praemia comparavit: concede, quaesumus; ut haec mysteria sacratissimo beatae Mariae Virginis Rosario recolentes, et imitemur quod kontynent, et quod promittunt, assequamur. Per Dominum nostrum… | Modlitwa. Boże, którego Jednorodzony Syn przez swoje życie, śmierć i zmartwychwstanie nabył dla nas nagrodę wiecznego zbawienia, spraw, prosimy, byśmy rozmyślając nad tajemnicami najświętszego Różańca Najświętszej Maryi Panny, mogli naśladować to, co zawierają, i uzyskać to, co obiecują. Przez tegoż… |
Ad Magnif. ant. Sancta Maria virginum piissima suscipe vota servulorum assidua lapsos erige errantes corrige trementes corrobora pusillanimes conforta ut tibi semper referamus laudes quam Dei summi colimus Genetricem. | Ant. Magnif. Święta Maryjo, najpobożniejsza z dziewic, przyjmij stałe modlitwy swoich małych sług: podnoś upadłych, poprawiaj krnąbrnych, umacniaj drżących, pocieszaj bojaźliwych: abyśmy mogli zawsze wychwalać Ciebie, której oddajemy cześć jako Matce Najwyższego Boga. |
V. Regina sacratissimi Rosarii ora pro nobis. R. Ut digni efficiámur promissiónibus Christi. | V. Królowo najświętszego Różańca, módl się za nami. R. Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych. |
Źródło: „Breviarium S.O.P.” za zgodą autora bloga
Tłumaczenie: Dominika Krupińska