„Strzeżcie się litanii Braci Kaznodziejów, bo czynią cuda!”
Chociaż w dzisiejszych czasach nie jest ona zbyt często używana, Zakon Dominikański ma swoją własną, starożytną i czcigodną Litanię do Najświętszej Maryi Panny, Litaniae B. Mariae Virginis Ab Ordine Receptae, używaną dawniej w czasach poważnych trudności i ucisków.
Litania ta zyskała sławę dzięki skuteczności ujawnionej w XIII wieku, gdy wzrost prestiżu Zakonu wzbudził pewną zawiść i obawy. Poważne kłopoty zaczęły się w 1254 r., kiedy pewni prałaci namówili papieża Innocentego IV do opublikowania bulli Etsi animarum, która nałożyła na Zakon Braci Kaznodziejów surowe ograniczenia. Mieli stracić możliwość słuchania spowiedzi wiernych, prowadzenia pogrzebów, publicznego odprawiania Mszy świętej oraz udzielania innych sakramentów – pod groźbą ekskomuniki. Byłaby to oczywiście śmierć Zakonu. Papież ten, dopóki nie posłuchał ludzi oczerniających dobre imię Zakonu, był faktycznie Jego wielkim obrońcą.
Ówczesny generał Zakonu, bł. Humbert z Romans, bardzo zaniepokojony i zasmucony z powodu tego, co spotkało jego ukochany Zakon, nie wiedział, co robić. Ukląkł zatem przed obrazem Najświętszej Maryi Panny i ze łzami błagał Ją o pomoc i wstawiennictwo. Maryja odpowiedziała mu: „Od tej chwili Zakon jest wolny”. Kilka dni później papież Innocenty IV zmarł w Neapolu, szesnaście dni po wydaniu bulli przeciwko dominikanom, a jego następca, papież Aleksander IV, szybko ją unieważnił własną bullą Nec insolitum z 31 grudnia 1254 roku.
W tych trudnych czasach Zakon cierpiał również prześladowania ze strony mistrzów z Uniwersytetu Paryskiego, będących duchownymi diecezjalnymi, którzy pod wodzą Wilhelma z Saint-Amour starali się wyrzucić mendykantów ze swoich szeregów, a nawet rozdawali ulotki wymierzone w Zakon, próbując zwrócić przeciwko niemu wiernych. Ten sam bł. Humbert z Romans na kapitule generalnej w 1256 roku nakazał odmawianie siedmiu psalmów pokutnych wraz z litanią i innymi modlitwami do Najświętszej Maryi Panny i św. Dominika. Kilka dni później w Rzymie, kiedy bracia odmawiali litanię, pewien zakonnik wpadł w zachwycenie i otrzymał widzenie Pana Jezusa widocznego nad ołtarzem, a u Jego boku Matka Boża prosiła Syna o wysłuchanie próśb braci. Parę dni później, w ciągu dziesięciu dni, papież Aleksander IV podjął interwencję zdecydowanie korzystną dla braci, a wymierzoną w tych, którzy oczerniali Zakon.
Historyk z epoki stwierdził, że dzięki tej litanii nie tylko szybko skończyły się wielkie prześladowania Zakonu, lecz ponadto opinia o samym Zakonie bardzo się poprawiła, co skłoniło niektórych dość zaskoczonych kardynałów do stwierdzenia: Cavete a Litaniis Fratrum Prædicatorum qui mirabilia faciunt („Strzeżcie się litanii Braci Kaznodziejów, bo czynią cuda”). Czytelnicy z łatwością dostrzegą dłuższe prośby, wszystkie zaczynające się od Sancta Maria, a nie tylko od tytułu, z interesującymi tytułami i wyrazami czci, wywodzącymi się z dawniejszych form pobożności. Mogą one drażnić nasze uszy jako dziwne lub przesadne, ale dla autora dodatkowe potrojenie prośby „Córko Boga”, „Córko Joachima” i „Córko Anny”, jak również potrójna prośba „Owieczko” są całkiem piękne.
Bardzo dziękuję angielskim braciom studentom oraz Traditio Spiritualis Sacri Ordinis Prædicatorum. Prezentujemy tutaj litanię do użytku… ostrożnego.
℣: Deus in adjutorium meum intende. ℟: Domine ad adjuvandum me festina. ℣: Kýrie, eléison. ℟: Kýrie, eléison. ℣: Christe, eléison. ℟: Christe, eléison. ℣: Kýrie, eleison. ℟: Kyrie, eleison. ℣: Christe, audi nos. ℟: Christe, audi nos. ℣: Christe, exáudi nos. ℟: Christe, exáudi nos. ℣: Pater de Cælis Deus, ℟: miserére nobis. ℣: Fili Redémptor mundi Deus, ℟: miserére nobis. ℣: Spiritus Sancte Deus, ℟: miserére nobis. ℣: Sancta Trinitas, unus Deus, ℟: miserére nobis. ℣: Sancta María, ℟: ora pro nobis. ℣: Sancta María Mater Christi Sanctíssima, ℟: ora pro nobis. ℣: Sancta Maria Dei Génitrix Virgo, ℟: ora pro nobis. ℣: Sancta María Mater innúpta, ℟: ora pro nobis. ℣: Sancta María Mater invioláta, ℟: ora pro nobis. ℣: Sancta María Virgo vírginum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Virgo perpétua, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Grátia Dei Plena, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ætérni Régis fília, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Chrísti Máter et Spónsa, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Spíritus Sáncti Témplum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Cælórum Regina, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Angelórum Domina, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María scala Dei, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María porta Paradísi, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María nostra Máter et Dómina, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María nostra spes vera, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María nova Máter, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómnium fidélium fídes, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María cáritas Dei perfécta, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María imperátrix nostra, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María fons dulcédinis, ℟: ora pro nobis. ℣: Sancta María Mater Misericórdiæ, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Máter ætérni Príncipis, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Máter veri consílii, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Máter veræ fídei, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María nostra resurréctio, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María per quam renovátur ómnis creatura, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María génerans ætérnum Lúmen, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómnia portántem pórtans, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María vírtus divínæ Incarnatiónis, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María cubíle thesáuri cæléstis, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María génerans factórem ómnium, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María consílii cæléstis arcánum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María nostra sálus vera, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María thesáurus fidélium, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María pulchérrima Dómina, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María íris plena lætítia, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Máter veri gáudii, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María íter nóstrum ad Dóminum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María advocátrix nostra, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María stella cæli claríssima, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María præclárior luna, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María sólem lúmine víncens, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ætérni Dei Máter, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María délens ténebras ætérnae nóctis, ℟: ora pro nobis. ℣: S. María délens chyrógraphum nostræ perditiónis, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María fons veræ sapiéntiæ, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María lúmen réctæ sciéntiæ, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María inæstimábile gáudium nóstrum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María præmium nóstrum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María cæléstis pátriæ desidérium, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María spéculum divínæ contemplatiónis, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómnium Beatórum beatíssima, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómni láude digníssima, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María clementíssima Dómina, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María consolátrix ad te confugiéntium, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María plena pietáte, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómni dulcédine superabúndans, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María pulchritúdo Angelórum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María flos Patriarchárum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María humílitas Prophetárum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María thesáurus Apostolórum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sancta María laus Mártyrum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María glorificátio Sacerdótum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María décus Vírginum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María castitátis lílium, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María super ómnes féminas benedicta, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María reparátio ómnium perditórum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María laus ómnium iustórum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María secretórum Dei cónscia, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María sanctíssima ómnium feminárum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María præclaríssima Dómina, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María margárita cæléstis Sponsi, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María palátium Chrísti, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Immaculáta Vírgo, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María témplum Dómini, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María glória Ierúsalem, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María lætítia Israel, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María fília Dei, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Sponsa Chrísti amantíssima, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María stella máris, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María diadéma in cápite summi Régis, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómni honóre digníssima, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómni dulcédine plena, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María regni cæléstis méritum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María cæléstis vitae iánua, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María porta cláusa et pátens, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María per quam intrátur ad Dóminum, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María immarcescíbilis rosa, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómni mundo pretiósior, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómni thesáuro desiderábilior, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María áltior cælo, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Ángelis múndior, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María Archangelórum lætítia, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María ómnium Sanctórum exsultátio, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María honor, et laus, et glória, et fidúcia nostra, ℟: ora pro nobis. ℣: Sáncta María exténde mánum túam et tange cor nóstrum, ut illúmines et líberes nos peccatóres, ℟: ora pro nobis. ℣: Fília Dei, María, ℟: nos réspice. ℣: Fília Ióachim, María, ℟: nos dílige. ℣: Fília Annæ, María, ℟: nos suscípe. ℣: Ágna Dei, tu porta spei, ℟: porta nos ad Fílium. ℣: Ágna Dei, nos iúngas ei, ℟: virginále lílium. ℣: Ágna Dei, da requiéi régnum, ℟: post exílium. ℣: Ora pro nóbis, Sáncta Dei Génetrix. ℟: Ut digni efficiámur promissiónibus Chrísti. ℣: Dignáre me laudáre te, Virgo sacráta. ℟: Da mihi virtútem contra hóstes tuos. ℣: Dómine, exáudi oratiónem méam. ℟: Et clámor méus ad te véniat. Oratio Defénde, qǽsumus, Dómine Deus, intercedénte beata et gloriósa Dei Genetríce María cum ómnibus Sanctis tuis, nostram ab ómni adversitáte Dómum et Ordinem, et ab hóstium tuére cleménter insidiis. Per Chrístum Dóminum nóstrum. ℟: Amen. | ℣: Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu. ℟: Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu. ℣: Kyrie eleison. ℟: Kyrie eleison. ℣: Christe eleison. ℟: Christe eleison. ℣: Kyrie eleison. ℟: Kyrie eleison. ℣: Chryste, usłysz nas. ℟: Chryste, usłysz nas. ℣: Chryste, wysłuchaj nas. ℟: Chryste, wysłuchaj nas. ℣: Ojcze z nieba, Boże, ℟: zmiłuj się nad nami. ℣: Synu, Odkupicielu świata, Boże, ℟: zmiłuj się nad nami. ℣: Duchu Święty, Boże, ℟: zmiłuj się nad nami. ℣: Święta Trójco, jedyny Boże, ℟: zmiłuj się nad nami. ℣: Święta Maryjo, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Najświętsza Matko Chrystusa, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Bogurodzico Dziewico, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko dziewicza, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko nienaruszona, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Dziewico nad dziewicami, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, zawsze Dziewico, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, pełna łaski Bożej, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, córko odwiecznego Króla, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko i Oblubienico Chrystusa, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Świątynio Ducha Świętego, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Królowo nieba, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Pani aniołów, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, drabino Boga, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, bramo Raju, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasza Matko i Pani, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasza prawdziwa nadziejo, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nowa Matko, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, wiaro wszystkich wierzących, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, doskonała miłości Boga, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasza władczyni, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, źródło słodyczy, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko Miłosierdzia, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko odwiecznego Księcia, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko prawdziwej rady, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko prawdziwej wiary, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasze zmartwychwstanie, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, przez którą wszystkie stworzenia zostają odnowione, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, która przynosisz wieczną Światłość, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, obejmująca Tego, który wszystko obejmuje, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, mocy Bożego Wcielenia, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, komnato skarbów niebieskich, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, która rodzisz Stwórcę wszystkiego, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, tajemnico rady niebieskiej, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasze prawdziwe zbawienie, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, skarbie wierzących, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, najpiękniejsza Pani, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, tęczo pełna wesela, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko prawdziwej radości, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasza drogo do Pana, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasza Orędowniczko, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, najjaśniejsza gwiazdo na niebie, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, jaśniejsza niż księżyc, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, przewyższająca blaskiem słońce, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Matko wiecznego Boga, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, niszcząca ciemności wiecznej nocy, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, wymazująca dekret naszego potępienia, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, źródło prawdziwej mądrości, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, światło właściwej wiedzy, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasza nieoceniona radości, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasza nagrodo, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, pragnienie niebieskiej ojczyzny, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, zwierciadło boskiej kontemplacji, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, najświętsza z wszystkich świętych, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, najbardziej godna wszelkiej chwały, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Pani najłaskawsza, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, pocieszycielko uciekających się do Ciebie, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, pełna litości, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, przepełniona słodyczą, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, piękno Aniołów, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, kwiecie Patriarchów, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, pokoro Proroków, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, skarbie Apostołów, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, chwało Męczenników, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, uwielbienie Kapłanów, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, piękno Dziewic, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, lilio czystości, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, błogosławiona ponad wszystkie niewiasty, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, ucieczko wszystkich zgubionych, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, chwało wszystkich sprawiedliwych, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, znawczyni tajemnic Bożych, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, najświętsza z wszystkich niewiast, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Pani najszlachetniejsza, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, perło niebieskiego Oblubieńca, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, pałacu Chrystusa, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, Niepokalana Dziewico, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, świątynio Pana, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, chwało Jeruzalem, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, radości Izraela, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, córko Boga, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, najukochańsza Oblubienico Chrystusa, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, gwiazdo morza, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, diademie na głowie najwyższego Króla, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, wszelkiej chwały najgodniejsza, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, pełna wszelkiej słodyczy, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nagrodo królestwa niebieskiego, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, bramo życia niebieskiego, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, bramo zamknięta i otwarta, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, przez którą wchodzimy do Pana, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, różo niewiędnąca, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, cenniejsza od całego świata, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, bardziej upragniona od wszelkich skarbów, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, wyższa nad niebiosa, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, czystsza od Aniołów, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, radości Archaniołów, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, wywyższenie wszystkich Świętych, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, nasza chwało, czci, uwielbienie i ufności, ℟: módl się za nami. ℣: Święta Maryjo, wyciągnij rękę i dotknij naszego serca, byś oświeciła i uwolniła nas, grzeszników, ℟: módl się za nami. ℣: Córko Boga, Maryjo, ℟: spójrz na nas. ℣: Córko Joachima, Maryjo, ℟: kochaj nas. ℣: Córko Anny, Maryjo, ℟: przyjmij nas. ℣: Owieczko Boża, bramo nadziei, ℣: zanieś nas do Syna, ℟: Owieczko Boża, złącz nas z Nim, ℣: lilio dziewicza. ℟: Owieczko Boża, daj królestwo odpocznienia, ℣: po wygnaniu. ℣: Módl się za nami, święta Boża Rodzicielko, ℟: Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych. ℣: Dozwól mi Cię chwalić, Panno Przenajświętsza. ℟: Daj mi moc przeciwko nieprzyjaciołom Twoim. ℣: Panie, wysłuchaj modlitwę moją. ℟: A wołanie moje niech do Ciebie przyjdzie. Modlitwa Prosimy Cię, Panie Boże, abyś za wstawiennictwem świętej i chwalebnej Bogarodzicy Maryi oraz wszystkich Twoich świętych bronił od wszelkich przeciwności naszego Domu i Zakonu, i chronił go od wszelkich sideł naszych wrogów. Przez Chrystusa Pana naszego. ℟: Amen. |
Tłumaczenie: Dominika Krupińska